Üretim yapan tesislerde hareket ve devinimi sağlayan makinelerin indirgeyici parçaları, bakıma ihtiyaç duyar. Redüktör de denen bu parçalarda belirli aralıklarda bakım ve arızalandığında doğal olarak tamir ihtiyacı ortaya çıkmaktadır. Peki, redüktör tamiri nasıl yapılır? Bu ayki Güç Aktarım makalemizde buna yer veriyoruz.
İş hayatının hemen her alanında kullanılan endüstriyel makinelerdeki redüktörler, giriş millerine bağlı olan motorlardan aldıkları yüksek hızlı dönüşü, düşük hızlı dönüşe ama yüksek çıkış torkuna çevirmek için kullanılır. Redüktörler, bu nedenle hemen her türlü üretim tesisinde kullanılan önemli bir parçadır ve arızalandığında, tesisin durmasına ve hatta iş kaybına neden olabilir. Bu nedenle, bu indirgeyici (reducer) parçaların periyodik olarak bakımı yapılmalı ve arızalar giderilmelidir. Bu makalede, redüktörlerin arızaları, yenilenmesi ve yerinde periyodik bakımı hakkında bilgi bulacaksınız.
Redüktör arızaları
Redüktörler, aşınma ve yıpranmaya neden olan yüksek tork ve düşük hız gibi ağır çalışma koşullarına maruz kalırlar. Bunun yanı sıra uygulamaya bağlı olarak ortam şartları da ürün ömrü açısından belirleyicidir. Redüktörlerin arızaları, genellikle aşağıdaki nedenlerden kaynaklanır:
Yağlama sorunları: Redüktörlerin içindeki dişliler ve rulmanlar, sürekli yağlama gerektirir. Eksik veya yanlış yağlama, dişlilerin ve rulmanların aşınmasına ve hasar görmesine neden olabilir.
Dişli hasarı: Redüktörlerdeki dişliler uygulamaya bağlı olarak ya anlık ya da sürekli değişken yüklere maruz kalır ve bu nedenle zamanla aşınır, hatta kırılır. Dişli hasarı, redüktörün verimliliğini azaltır ve gürültülü çalışmaya sebep olabilir.
Rulman hasarı: Redüktörlerdeki rulmanlar yüksek yükleri taşır, çalıştıkça sürekli dönüş halindeyken eksenel ve radyal kuvvetler altındadır. Rulmanlar zamanla yıpranır ve dağılır. Rulman hasarı, redüktörün verimliliğini azaltır ve titreşimlere neden olabilir.
Aşınma: Redüktörlerdeki diğer parçalar da, özellikle yüksek tork ve düşük hız koşullarında aşınır ve yıpranır. Aşınma, redüktörün verimliliğini azaltır ve çeşitli arızalara neden olabilir.
Redüktör tamiri ve yenileme
Redüktörler, periyodik olarak bakım gerektirir. Bakım işlemi; görsel/işitsel kontrolle başlar, yağlama, dişlilerin ve rulmanların kontrolü, temizlenmesi ve gerektiğinde değiştirilmesi gibi adımları içerir. Bakımın doğru bir şekilde yapılması, redüktörün ömrünü uzatır ve arızaların oluşmasını engeller. Ancak bazen, redüktördeki arızalar bakım işlemiyle giderilemez. Bu durumda, redüktör yenilenmelidir.
Redüktör yenileme işlemi, arızalı dişlilerin, rulmanların, keçelerin ve diğer parçaların değiştirilmesini içerir. Yenileme işlemi, genellikle tamamen arızalı ve tamir maliyeti yeni ürün bedeline yakınsa geçerlidir. Bu durumda, tüm parçalar değiştirilir ve redüktör yeniden yerine monte edilir.
Redüktör yenileme işlemi, aşağıdaki adımları içerir:
Redüktörün sökülmesi ve incelenmesi: Redüktör sökülür ve arızalı parçalar incelenir. Hangi parçaların değiştirilmesi gerektiği belirlenir.
Parçaların değiştirilmesi: Arızalı parçalar değiştirilir. Dişliler, rulmanlar, keçeler ve diğer parçalar yenilenir.
Montaj: Yenilenen parçalar, redüktörün yeniden monte edilmesi sırasında yerlerine takılır.
Test: Redüktör, yenileme işleminden sonra önce ses/titreşim için devamında sızdırmazlık için test edilir. Test, redüktörün verimliliğinin kontrol edilmesi ve işlevini yerine getirip getirmediğinin belirlenmesi için yapılır. Montaj öncesi yağlanma kontrolü ve tork testi de uzmanlarca tavsiye edilir.
Redüktör periyodik bakımı
Redüktörlerin periyodik bakımı, redüktörün ömrünü uzatır ve arızaların oluşmasını engeller. Redüktör periyodik bakımı, aşağıdaki adımları içerir:
Yağlama: Redüktörün içindeki dişliler ve rulmanlar, sürekli yağlama gerektirir. Yağlama işlemi, periyodik olarak yapılmalıdır.
Temizlik: Redüktörün içindeki dişliler, rulmanlar ve diğer parçalar, toz ve kir birikimi nedeniyle aşınabilir. Bu nedenle, redüktörün temizliği düzenli olarak yapılmalıdır.
Kontrol: Operatör seviyesinde uygulama üzerindeki redüktörün ses seviyesi ve yağ kaçağı sürekli olarak kontrol edilmelidir. Arızalı parçalar mutlaka değiştirilmelidir.
Yağ seviyesi: Redüktördeki yağ seviyesi, periyodik olarak kontrol edilmeli ve gerektiğinde tamamlanmalıdır. Yağ seviyesi düşük olan redüktörler, aşırı ısınma ve arızalara neden olabilir. Bu nedenle, yağ seviyesi düzenli olarak kontrol edilmelidir.
