Zincirler, endüstriyel üretim ortamlarında sıklıkla kullanılmaktadır. Kaldırma, taşıma ve tahrik gibi temel gereksinimleri karşılamakta etkili çözümler sunan zincir sistemleri, endüstriyel üretimin pek çok farklı alanında uygulama alanı bulmaktadır.
Kullanım alanlarına göre zincir çeşitleri şu üç başlık altında toplanabilir:
- Yük taşıma zincirleri
- Transfer zincirleri
- Tahrik zincirleri
Zincir seçimindeki temel kıstas, maruz kalınacak yüktür. Yani zincirler, kullanılacakları uygulamaya göre uygun bir güç aktarma potansiyeli taşımalıdır.
Yük taşıma zincirleri, adından da anlaşılacağı üzere, bir şeyi bir yerden başka bir yere taşımak amacıyla kullanılmaktadır. Burada zincir, taşınacak malzemenin kaldırılması için kullanılacaktır ve bu sebeple çekme kuvveti bu noktada öne çıkan husustur. Bu işler için genelde yuvarlak baklalı zincirler tercih edilmekte olup, kaldırma makinelerinde sıklıkla kullanılmaktadırlar.
Transfer zincirleri de yine adından anlaşılacağı üzere bir şeyi başka bir yere transfer etmek üzere istifade edilen zincir çeşitlerine verilen genel addır. Bu uygulamalar için dönme kabiliyeti olan, dış ve iç baklalardan oluşan zincirler tercih edilmektedir.
Tahrik zincirleri ise güç kaynağında oluşan enerjinin aktarılmak istenen ortama iletilmesine aracılık eden zincir türüne verilen addır. Tahrik zincirleri; takım tezgâhları, gıda-içecek endüstrisi ve redüktörler gibi pek çok farklı alanda kullanılmaktadır.
Transfer ve tahrik zincirleri teorik olarak ayrıma tabi olsalar da aynı amaçlar için kullanılabilen zincir türleridir.
Zincir bakımı ve sağlıklı çalışma
Zincirler genellikle açık olarak satılırlar. Bu zincirlerin kullanıma hazır hale getirilmek üzere uçlarının birleştirilmesi gerekir ve bu da uzmanlık isteyen bir iştir.
Zincirlerde bir diğer önemli konusu ise gerginliktir. Zincirlerin, dişlilerle uyum içerisinde, aksamadan ve güç kaybı yaşamadan çalışmaya devam edilebilmesi için bir ön gerilmeyle monte edilmesi gerekmektedir.
Zincirlerin sürtünme kaynaklı etkilere maruz kalmasını engellemek için düzenli aralıklarla yağlanmaları icap etmektedir.
Kayışlar ile kıyaslandığında zincirlerin güç iletme kapasitesinin çok daha yüksek olduğu söylenebilir. Fakat zincirlerin maliyetlerinin kayışlardan çok daha yüksek olduğu da akıldan çıkarılmaması gereken bir husutur.
Zincirlerin üretimi ve satış sonrası hizmetleri konusunda, dünyada ve Türkiye’de uzmanlaşmış pek çok firma bulunmaktadır.
