James Watt, modern buhar motoru teknolojisinin mucidi ve endüstri devriminde önemli bir yere sahip olan İskoçyalı bir makine mühendisiydi.
James Watt, 19 Ocak 1736 Greenock’ta dünyaya gelmiştir.
Gemi işletmeciliği yapan varlıklı bir babanın oğlu olan Watt, çok sık hastalandığı için çocukluğunda düzenli bir okul hayatı yaşayamamıştır. Bu sebeple annesi, eğitimiyle bizzat ilgilenmiştir ve evde aldığı eğitimler onun hayatında önemli bir rol oynamıştır.
Genç yaşlarda annesini kaybettikten sonra ölçüm aleti imalatını öğrenmek amacıyla Londra’ya giden Watt, Glasgow’a dönüp bu mesleği icra etmek istemişti. Fakat dönemin lonca kuralları gereği 7 sene çıraklık yapmak zorunluluğu bulunduğundan, İskoçya’da başka bir ölçüm aletleri yapımcısı da olmamasına rağmen, Demirciler Locası tarafından başvurusu reddedilmiştir.
James Watt’ın buhar makinesi çalışmaları
Daha sonra Glasgow Üniversitesi’nden fizikçi ve kimyacı olan Profesör Joseph Black, Watt’a atölyesinde çalışmalar yapması için teklif iletmiştir. Bu teklif belki de endüstri tarihini değiştiren bir tekliftir. Zira Watt, atölyenin açılışının 4. senesinde buhar gücü üzerinde çalışmaya başlamıştır. James Watt, daha önce hiç görmemiş olmasına rağmen bir prototip yapmaya çalışır. 1765 yılında ise ilk buhar makinesini çalıştırmayı başardı.
Bu sırada, 1767 senesinde kuzeni Margaret Miller ile evlenen James Watt, bu evlilikten 6 çocuk babası olmuştur.
Buhar makinesi geliştirmeye çalışan Watt, gereken maddi desteği Carron Demir İşleri şirketinin kurucusu Joh Roebuck’tan bulmuştur. Tasarım ilk etapta başarılı olamamış ve James Watt maddi sıkıntıya düşmüştür. Bu süreçte anketçilik yaparak para kazanmaya çalışır. Joh Roebuck’un iflasının ardından Matthew Boulton, Watt’ın tasarımının patent haklarını satın almıştır. Bu, Watt ile 25 yıl sürecek başarılı bir ortaklığa açılan ilk kapı olmuştur Boulton için.
1776 yılında Watt’ın buhar makineleri ticari olarak satılmaya başlanmıştır. Makineler ilk etapta, çoğunlukla madenlerden su pompalamak için kullanılmıştır. Buhar makinelerinin daha geniş alanlarda kullanımı ise James Watt’ın, Boulton’un önerisi ile ileri-geri hareketi dönüş hareketine çevirmesiyle başlamıştır. Sonraki 6 yıl içinde tasarımda çeşitli iyileştirmeler gerçekleştiren Watt, gücü kontrol etmek için valf ve buhar basınç göstergesi eklemiştir sistemine.
1794’te Boulton ve Watts şirketini kuran ortaklar, sadece buhar makinesi üretmeye yönelmişlerdir. 1824 yılına gelindiğinde şirket 1164 buhar makinesi üretmişti. James Watt’ın dehâsı ve Boulton başarılı bir iş adamı oluşu, her ikisinin de zengin olmalarına giden yolu açmıştı.
James Watt, 19 Ağustos 1819’da hayatını kaybetmiştir. Elektriksel ve mekanik güç ölçüm birimine, James Watt ithafen “watt” adı verilmiştir.