Akışkan Gücü

Kondenstop kontrolü ve buhar kaçakları ile oluşan maliyet

Published

7 yıl ago

12 Mayıs 2017

kondenstop-kontrolu-ve-buhar-kacaklari-ile-olusan-maliyet-595 - Güç Aktarım Sistemleri - Redüktörler, Rulmanlar, Motorlar, Sürücüler

Borular içerisinde nakil olurken basınç düşüşü sebebiyle sirkülasyon pompalarına gereksinim duymadığı için, “buhar” uzun mesafedeki proseslere ısı iletiminde en çok kullanılan akışkan tipidir.

Buhar yıllar içerisinde; gıda, tekstil, kimya, enerji ve ısıtma sektörlerinin ve birçok endüstriyel tesisin gelişmesine önemli katkılarda bulunmuştur. Buhar; “kazan” adını verdiğimiz basınçlı kap içerisindeki suyun ısıtılarak doymuş veya kızgın buhar olarak üretilip, kullanım noktasına borular vasıtasıyla taşınabildiği; basınç, sıcaklık ve debi gibi özelliklerinin kontrol edilebildiği bir enerji olarak karşımıza çıkmaktadır. Çok farklı sebeplerden dolayı buhar ısı kaybına uğrar ve yoğuşarak ilk hali olan su fazına dönüşür. Oluşan bu su “kondens” olarak adlandırılır.

Proses veya ana nakil hatlarında oluşmuş kondensin tahliyesi kondenstoplarla yapılmaktadır. Kondenstoplar; hava, gaz ve kondensi (suyu) otomatik olarak tahliye eden, fakat buharı tutan cihazlardır. Artan yakıt maliyetleri, artarak devam eden rekabet koşulları, sağlık ve emniyet tedbirleri, çevreye karşı alınması gereken önlemler üretici firmaları “üretim maliyetlerini azaltmaya yönelik” kontrol ve uygulamalara zorlamaktadır. Buhar sistemlerinde enerji tasarrufu yapılacak en önemli noktalardan biri kondenstoplardır. Sistem ve prosesin verimli ve emniyetli çalışabilmesi için, oluşan kondensin mümkün olduğu kadar çabuk ve doğru şekilde prosesten alınıp kayıp olmaksızın kondens toplama noktası olan “kondens tankına” iletilmesi gerekmektedir. Ayrıca kondensten oluşan flaş buhardan ısı geri kazanılacak “flaş buhar tank sistemleri” kurularak kullanma suyu, ısıtma radyatör suyu, duş alma suyu gibi durumlar için sıcak su elde edilebilir.

Kondenstoplar üç temel çalışma prensibine göre üretilirler.

1. Mekanik prensiple çalışan kondenstoplar: Buhar ile kondens arasındaki yoğunluk farkını algılar ve kondensi buhar sıcaklığında tahliye ederler.

a) Ters kovalı kondenstop

b) Şamandıralı kondenstop

c) Yüzer şamandıralı kondenstop

2. Termostatik prensiple çalışan kondenstoplar: Buhar ile kondens arasındaki sıcaklık farklarını algılayarak kondensi buhar sıcaklığının altında tahliye eder.

a) Sıvı genleşmeli kondenstop

b) Bimetalik kondenstop

3. Termodinamik prensiple çalişan kondenstoplar: Kondens ile flaş buhar arasındaki dinamik farkları algılar ve kondensi buhar sıcaklığına yakın tahliye eder.

Kondenstop Buhar Kaçağı Kontrolü

Kondenstoplar arızalanmalarından veya yanlış seçilmelerinden dolayı ciddi enerji kayıplarına neden olabilir. Birçok farklı sebepten (Hatalı seçim, hatalı montaj, üretim hatası, proseste meydana gelen kimyasal veya fiziksel problemler vb) dolayı kondenstopta problem yaşanır ve karşımıza canlı buhar kaçağı veya proses verimsizliği çıkar. Doğru yere doğru kondenstop seçimi yapıldığında ise, -fiziksel ve kimyasal durumlar da sağlıklı olduğunda- sistemde ciddi bir enerji tasarrufu sağlanacaktır. Bu nedenle bir kondenstopun kontrolü ve bakımı, üretim bandındaki bir makine ile aynı derecede dikkate alınarak “periyodik olarak” yapılmalıdır.

Kondenstopların kontrolü, en az satın alınıp montajının yapılması kadar önemlidir. Kondenstoplar genelde işletmede montajı yapıldıktan sonra bakım personeli tarafından unutulan bir ürün olarak karşımıza çıkmaktadır. Halbuki bu ürünler mutlak surette arıza önleyici periyodik bakım programlarının içerisine dahil edilmelidir.

Periyodik bakım programlarında öncelikle kondenstopun kaçırıp kaçırmadığı ile ilgili ön kontrol yapılmalıdır. Kontroller; manuel kontrol, otomatik kontrol ve uzman kişiler tarafından sıcaklık, ses ve ölçü aleti ile yapılır.

Manuel kontrol yönteminde; kondenstop sonrasına Ayvaz KTV-10 3 yollu vananın dağıtıcı prensibi ile çalışan, kontrol anında vana kapalı duruma getirilerek akışı atmosfere vermesi ile akışın gözle izlenerek buhar mı yoksa kondensmi kontrolünün yapılmasına olanak sağlar . Burada, atmosfere açık test orifis çapı ile kullanılan kondenstop orifis çapının aynı olmasına dikkat edilmelidir. Bir diğer dikkat edilecek husus ise, atmosfere çıkan akışkanın buhar mı yoksa flaş buhar mı olup olmadığını daha sağlıklı anlamak için, KTV-10 test vanasının kendinden önce kullanılan çekvalften yaklaşık 20-30 cm ileriye montaj edilmesidir.

Manuel kontrol metotlarından bir diğeri ise; kondenstop öncesine “gözetleme camı” monte edilerek, yine gözle kontrol yapılmasıdır. Gözetleme camından bakıldığında kondens görünüyor ise kaçak yok, eğer buhar görünüyor ise kaçak var demektir.

Kondenstop öncesine monte edilecek kontrol gövdeleri ile “yarı otomatik” olarak kondenstop kontrolü yapılır. Yoruma dayalı bir ölçüm olmadığı için kesin sonuç verir.

Fakat bu yöntemlerin hiçbiri kondenstopun ne kadar kaçırdığına dair bilgi vermez; sadece kaçırıp kaçırmadığı ile ilgili bilgi verir. Kaçak giderilmediği süre boyunca buhar üretim maliyetlerinin çok ciddi oranda artacağını söyleyebiliriz.

Ayvaz’ın uzman personeli tarafından kondenstopların kontrolleri yapılabilmektedir. Bu kontrol için Dr Trap adlı cihaz kullanılmaktadır. Dr Trap; sıcaklık ve ses bilgilerini algılayıp değerlendirerek sonuç bilgisini ekranında (Az, orta, çok kaçak) yazarak bize vermektedir. Ölçüm esnasında kondenstop tipi, çapı, bulunduğu bölüm, buhar elde ederken kullanılan yakıt birim fiyatı vb değerler girilmektedir. Kontrol sonucu oluşan tüm datalar cihazın kendine ait yazılımı ile bilgisayar ortamına aktarılabilir.

Firma yetkilileri bilgisayara aktarılan bu veriler ışığında hazırlanan grafiklere göre net kararlar verebilir ve aylık olarak kontrol edip yıllık olarak süreci takip edebilirler.

İdeal çalışan bir tesiste dahi %10 civarında buhar kaçakları söz konusudur. Bunun da %4-6’sı kondenstoplardan kaynaklanmaktadır. Eğer kontrol ve bakımlar yapılmazsa bu oran ciddi anlamda artış gösterecektir.

Örnek bir çalışma yapacak olursak; arızalı, buhar kaçıran ½” şamandıralı bir kondentop 6 bar basınçta orifis tam çapındaki kaçakta yaklaşık 18 kg/h buhar kaçırmaktadır. Firma çalışma mesaisini günde 8 saat, haftada 5 gün ve yılda 50 hafta olarak kabul edersek; 36.000 kg/yıl buhar kaybı oluşacaktır. Bu kayıp aslında %100 bir kayıp değildir. Kondens tankına dönmesi sebebi ile bir miktarı 70 c civarında geri alınmış olur. Biz burada %100 atmosfere veriyormuşuz şeklinde düşünürsek;

Sanayi tesislerinde 1 kg buhar elde etmek için yaklaşık 0,077 NM3 doğal gaz tüketilmektedir. Bu durumda 36.000 kg/yıl x 0,077 NM3 = 2772 NM3/yıl doğal gaz kayıp olarak tüketilecektir.

1 ton buhar üretim maliyeti yaklaşık 82 TL/tondur. Bu durumda parasal olarak kayıp buhar maliyeti 36 ton/yıl x 82 TL/kg = 2952 TL/yıl olacaktır.

Bu örnek, bir işletmedeki 1 adet kondenstop baz alınarak hazırlanmıştır. Kaçak kondenstop adedi arttıkça ciddi enerji kayıpları ve bunun sonucunda da yakıt maliyetlerinin arttığı görülecektir.

Milli enerji kaybımızın azaltılmasına yönelik olarak; buhar kullanan işletmeler büyük işçilik, yakıt ve diğer maliyetler harcanarak üretilmiş olan buharın enerjisinden maksimum seviyede faydalanmalıdır. Buhar veriminin en yüksek noktada kalmasını sağlamak için kullanılan ve tesisatın en önemli armatürü olan kondenstoplar (Buhar kapanları) aylık, 3 aylık, 6 aylık ve yıllık periyodik kontrol ve bakım programlarına dahil edilmelidir.

Serdar Ocaktan

Endüstriyel Ürün Müdürü

Ayvaz

İlgili

Up Next

BAUM Kunststoffe GmbH, Seterm Teknik ailesine katıldı

Don't Miss

SİSDOZ A.Ş.‘den BELLIN Mono Pompalar

Mesut Kul

Türkiye'nin alanında en özel yayınlarına sahip MONETA 'nın sektörel dergi ve portallarının dijital platformlarda yönetimi katkıda bulunmaktayım. MONETA bünyesinde yeni nesil yayıncılık alanında içerik yönetimini geliştirmeye devam ediyoruz.

Akışkan Gücü

Endüstri 4.0’a uyumlu hidrolik hortum presleme hattıyla Uğur Hidrolik

Published

3 yıl ago

11 Kasım 2020

Editor

ugur-images-1 - Güç Aktarım Sistemleri - Redüktörler, Rulmanlar, Motorlar, Sürücüler

2014 yılında İMES Sanayi/Dudullu Bölgesi’ndeki 30 metrekarelik bir alanda kurulmuş olan Uğur Hidrolik, kısa süre içerisinde ciddi yatırımlar ve projelere imza attı ve büyümesini hızlı bir şekilde sürdürüyor.

Uğur Hidrolik, bu süre içinde iki ayrı lokasyonda faaliyetlerine devam etmekte. Merkez binası Dudullu İMES Sanayi Sitesi’nde bulunan Uğur Hidrolik, burada proje destek ve hidrolik ekipman satışı hizmetlerine 400 metrekare alanda devam ediyor. Yatırımlarına devam eden Uğur Hidrolik, İzmir Yenişehir’de açmış olduğu şubesi ile Ege’deki sanayicilere hizmet verirken, Dilovası İMES Organize Sanayi Bölgesi sınırları içerisinde bulunan 4 bin metrekare fabrikası ile proje tasarım ve üretim merkezi olarak faaliyetlerini sürdürüyor. Yatırımlarında, dijital dönüşümü gerçekten uygulanabilir alanlarda hayata geçiren Uğur Hidrolik’in yeni fabrikasındaki Hidrolik Hortum Presleme Hattı buna bir örnek.

Finn Power ve endüstri 4.0 ile uyumlu Hortum Pres Makinası:
3″e kadar R1-R2-4SH-R13 Hortumları Sıkar. Dış Çap 87mm’e kadar sıkma kap
280 Ton Sıkma
Çabuk Değiştirme Dolabı ve aparatı + Arka Dayama + Arka Ayna+ Ayak Pedalı.
17 Takım Sıkma Kalıpları
Otomatik Yağlama
Barkod Okuyucu
Yağ Soğutma
ICC Özel Sıkma Programları

ICC Özel Sıkma Program özellikleri

ICC Özel Sıkma Programı, basınç ile sıkma, sıkarken basıncı görme, adım adım sıkma, online hata analizi, sıkım sonrası raporlama (kaç mm hangi basınçta nerede çıktı, grafik ile gösterme, online uyarı sistemi, bilgisayar bağlantı ve raporlama özelliklerine sahiptir.

Finn Power’ın Endüstri 4.0’a uyumlu Hidrolik Hortum Presleme Hattı ile faaliyetlerine devam eden Uğur Hidrolik, dünya çapında kabul görmüş 62 markanın Türkiye ve yakın coğrafyada distribütörlüğünü ve bayiliğini yürütüyor. Bunlardan birkaçı şunlardır: Akon (Oransal Kumanda Kolları), Alfagomma (Hidrolik Hortumlar), Battioni (Vakum Pompaları), Comer Industry (Planet Redüktör), Cromsteel (Kromlu-İndiksiyonlu Miller, Honlanmış Borular), Dana Brevini (Hidrolik Yön Kontrol Valfleri, Planet Redüktörler…), Emmegi (Soğutucular), Enerpac, Faster (Quick Kaplin), Galtech (Dişli Pompa), GALLI (Hortum Tamburları), FOX (Akümülatör), Helac (Döner Aktüatör), Hema (Dişli Pompa), Jurop (Vakum Pompaları), LuEn (Yardımcı Hidrolik Valfler, Popet Valfler, Katriçler), Oilcomp (Yardımcı Hidrolik Valfler), OT Oil-Technology (Dişli Pompa ve Akış Bölücü), OMT (Soğutucu ve Hidrolik Aksesuarlar), Mintor (Depo üstü aksesuarlar), Pakkens (Manometre Grubu), Prattisoli (Yüksek Basınçlı Su Pompaları), PZB (Pistonlu Pompa Çeşitleri), Samhydraulik (Pistonlu ve Orbital Hidromotorlar), Strickland (Kauçuk ve Çelik Hidrostatik Yürüyüş Paletleri), Tecnord (Özel Joistikler, Bobinler…), TMA (Kaldırma Halat Tamburları), Walvoil (Hidrolik Kumanda Kolları).

Bunlar ve daha da fazlası güçlü bir şekilde stoklarında bulunduran Uğur Hidrolik’in, son iki yıla kadar ağırlıklı olarak sadece mobil hidrolik alanında hizmetlerine devam ediyordu. Yeni gelişmeler ve bünyesine kattığı yeni marka anlaşmaları ve gelişen kadrosu ile Uğur Hidrolik, hidroliğin endüstriyel alanında da hızla büyüyor.

İlgili

Akışkan Gücü

Pompa iç dişlilerin sürekli yağlanmasıyla daha yüksek verimlilik

Published

4 yıl ago

28 Kasım 2019

Editor

1-Servopumpe-servo-pump (1) - Güç Aktarım Sistemleri - Redüktörler, Rulmanlar, Motorlar, Sürücüler

Yüksek verimlilik, daha iyi çalışma performans ve düşük ısı oluşumu. Bunlar servo pompa avantajlarından sadece birkaçıdır. Örneğin, pres ve enjeksiyon makinelerinde olduğu gibi birçok uygulamalarda yıllardan beri Baumüller servo pompa çözümleri kullanılır.

Yükselen enerji maliyetleri nedeniyle servo pompalar artık makine imalatçılarının da standart donanımlarında yer almaktadır. Son kullanıcılar gittikçe toplam işletim maliyetlerini göz önüne almakta. Servo Pompa ile birlikte enerji sarfiyatının açık bir şekilde düşürülmesi sayesinde, yatırım maliyeti amortismanının bir yıl içinde gerçekleştiği görülmektedir.

Baumüller, müşterileriyle birlikte sürekli ürünlerin geliştirilmesi üzerinde çalışmalar gerçekleştirdi ve en yeni servo pompa modelini piyasaya sundu.

Pompanın direkt montajı: Kompakt ve bakım gerektirmez

Gerçekleştirilen en son yenilik ile hidrolik pompa bir dişli ile doğrudan motora bağlanmıştır. Klasik servo pompa modellerinde bulunan kavrama ve pompa taşıyıcısı bu modelde bulunmadığından daha kısa montaj uzunluğu avantajına sahiptir ve bunun sonucunda makine için daha küçük bir kurulum alanına gerek duyulur. Direkt montaj aynı zamanda mekanik parçalardan tasarruf edilmesini de sağlar. Böylece makine imalatçıları düşük stoklama maliyetleri sayesinde avantaj elde ederler.

İç dişlinin sürekli yağlanması

Diğer bir avantaj ise hidrolik yağının akıllı kullanımından kaynaklanır. Piyasaya sunulan en yeni versiyonda hem motor hem de sabit pompaya bağlantı eklenerek pompanın sızıntı akışı, dişlinin sürekli yağlanmasında kullanılmıştır. Böylece ortalama her 3.000 işletim saatinde gerekli olan iç dişlinin gres yağı ile yağlanması işlemine gerek kalmaz. Makine herhangi bir kesinti olmaksızın çalışmaya devam edebilir. Baumüller bu çözümü sunan tek firmadır, bu yenilik sayesinde makine imalatçıları ve işleticileri için servis maliyetleri belirgin bir oranda düşmüştür.

Üründeki yapısal değişiklikler müşterilere diğer ek bir artı sağlar. Bağlantıların delikleri her iki tarafta da bulunduğundan uygulamaya bağlı olarak motor, dikey veya yatay konumda monte edilebilir. Böylece motor pozisyonu serbest şekilde seçilebilir ve ilgili makine konstrüksiyonuna kolayca adapte edilebilir.

Bu yeni özellikler Baumüller DSD2 serisi trifaze senkron motorlarının 71 ve 100 boylarında mevcuttur ve bu motorlar, plastik ve pres döküm makineleri için mükemmel derecede uygundur. DSD2 132 motor boyu yakın bir zaman içine piyasaya sunulacaktır.

Bakım tahminleri için IoT Ready

Müşteri, motor üzerindeki mevcut delikleri kendi kuracağı sensörik sistem için de kullanabilir. Örneğin, iç dişli sisteminin yağlanmasını kontrol etmek için çok kolay şekilde basınç sensörleri monte edebilirsiniz. Bunun yanında olası sızıntı noktalarını erken safhada gösterilmesini sağlamak için kaçak sensörleri de kolay monte edilir ve periyodik bakım sürecinde önleyici bir bakım çalışması olarak görev yapar. Sensörler tarafından algılanan ölçüm değerleri ve veriler sayesinde kontrolsüz arıza süreleri asgariye düşürülür ve makinenin proaktif bir şekilde önceden belirlenen sürede servisi yapılır.

Baumüller servo pompası çözümü

Baumüller sürücüye entegre servo pompa yazılımı ile, hidrolik sistemlerin avantajlarını servo motor tahrik teknolojisi ile birleştiren bir çözüm geliştirdi. Servo pompa akıllı tahrik sistemi regülasyonu, özellikle kısmi yük aralığında sistemin düşük enerji sarfiyatına sahip olması gibi birçok avantajlar sayesinde yüksek verimlilik sağlar ve ekonomik bir çözüm oluşturur. Önemli rekabet avantajı sağlayan bu çözümler plastik ve enjeksiyon sanayiinde faaliyet gösteren makine imalatçıları ve kullanıcıları için büyük önem taşır.

Tahrik sistemi paketi sabit pompa, DSx servo motor, b maXX 5000 invertör ve invertör içine entegre edilmiş servo pompa yazılım modülünden oluşur. Çeşitli Baumüller soğutma varyasyonları içinde bulunan geniş kapsamlı dinamik motor ve invertör paketleri, uygulamanın yük profiline göre en uygun ve enerji verimliliği sağlayan proses tasarımı ile daima uygun tahrik sistemi çözümünü sunar. Servo pompanın entegre yazılım modülü sayesinde Baumüller çözümleri, üreticiden bağımsız olarak ilgili makine kumada sistemlerinde kullanılabilir.

Yazar: Stefanie Lauterbach, Corporate Communications Manager, Baumüller