Bir parçanın yapımında ve çalışmasında engel teşkil etmeyen hata payına tolerans ismi verilir. Bu parçaların yapımında kullanılan tezgâh, kontrol aletleri, operatör aynı olsa bile ölçülerde küçük farklılıklar gözlemlenir. Bu farkların nedeni; sıcaklık, nem, toz, ham madde kalitesi, tezgâh, kesici takımlar, operatör gibi birçok değişkenden kaynaklanabilir. Bütün bu değişkenliklerin hepsini aynı şekilde kontrol altında tutmak oldukça zordur. Ayrıca bir parçayı tam ölçüsünde işlemeye çalışmak, gereksiz maliyetlere de yol açabilir. Çünkü makine elemanlarının hepsi belirli toleranslara göre tasarlanırlar.
Parçaların bazılarının boşlukla geçmesi istenirken, bazılarının ise sıkı geçmesi istenebilir. Bu durum sistem gerekliliklerine göre değişkenlik gösterir. Sıkı geçme ve boşluklu geçme mantığıyla çalışan makine elemanları çiftinin birisi de kama ve kama yuvalarıdır.
Kama; kasnak, dişli çark, kaplin vb. makine parçasının millerle olan bağlantı elemanlarıdır. Makine parçalarından mile, mildeki döner hareketin ise makinelere iletilmesinde aracı olurlar. (1) Kamalar; düz, yarım ay ve dairesel olmak üzere birkaç ana grupta standartlaşmışlardır.
Düz kamaların ölçüleri DIN 6885, dairesel yarım ay kamaların ölçüleri ise DIN 6888 standardına göre belirlenmiştir. (2) Özel tasarım kama yuvalarında bu standartlara göre çalışılmayabilir. Kama ölçüleri; genişlik, yükseklik ve uzunluk ölçüleri ile adlandırılır. Kama uzunluğunun, iyi bir yük dağılımı ve tork iletimini sağlaması için mil çapının yaklaşık 1,5 katından az olması istenir. (3)
Kama yuvası ve uygunluğunu değerlendirmek için detaylar dikkatli şekilde incelenmelidir. Çünkü kama kullanımının birçok avantajının yanında dezavantajları da bulunmaktadır. Bunlardan bazılarından bahsedecek olursak;
Avantajları:
Üretim maliyetlerinin düşük olması
İyi standardize edilmiş olmaları (ISO, BS, DIN ve ANSI)
Tasarıma bağlı yüksek tork iletimi
Kolay takılır ve çıkarılır olmaları
Dezavantajları:
Değişken yönlü yükler ve şoklar için uygun olmaması
Setskur vidası veya Segman gibi ekstra bir bileşenle kilitlenmedikçe olası eksenel yer değiştirmesi
Çentik etkisi nedeniyle gerilim noktası oluşturup mukavemeti azaltması (4)
Ünsal Makina olarak güç aktarım organlarımız olan v kayış kasnaklar, poly v kayış kasnaklar, triger kayış kasnaklar, kaplinler ve burçların kama yuvalarını özenle açıp müşterilerimizin hizmetine sunuyoruz. Diğer proseslerimizde de olduğu gibi standart üretimlerimizin yanında müşterilerimizin özel isteklerini geri çevirmiyoruz. Paralel kama yuvası ve eğimli kama yuvası açma proseslerimizde boyutsal toleranslar, konum toleransları ve yüzey pürüzlülük toleranslarına uyuyoruz.
Özetle firmamız her bir ürününü ve prosesini bir proje olarak görüp, maksimum özen göstererek, kaliteli üretim gerçekleştirmeyi ilke edinmiştir. Üretim, satış ve mühendislik faaliyetlerini entegre edebilmesi Ünsal Makina’yı her zaman güncel tutup sektörde güçlü kılmaktadır.
1-https://www.eitasarim.com/2019/05/kama-yuvasi-acma-olculeri-din-6885/
2-http://www.odakkama.com.tr/kategori/166-kama-nedir.aspx
3-https://www.aradamuhendis.com/kama-olculeri-kama-kanali-nasil-acilir
4-https://www.teknikurunler.com/kama-nedir-kama-olculeri-nelerdir-ve-nerelerde-kullanilir
