Bu siteyi kullanarak Şartları kabul etmiş olursunuz.
Tamam
Güç Aktarım
  • Ürünler
    • Akışkan Gücü
    • Dişliler
    • Dişli Üretim Servisleri
    • Endüstri Özel Kimyasalları
    • Elektrik Motorları
    • Elektronik Sürücüler
    • Frenler ve Kavramalar
    • Güç Aktarım Teknolojileri
    • Kontroller ve Sensörler
    • Redüktörler
    • Robot Teknolojileri
    • Servo Sistemler
    • Sızdırmazlık Teknolojileri
    • Yazılım
    • Zincir ve Zincir Tahrikleri
  • Sektörler
    • Ahşap İşleme
    • Çimento – Beton
    • Demir – Çelik
    • Denizcilik Motorları
    • Enerji
    • Geri Dönüşüm Çevre ve Atık İşleme
    • Gıda ve İçecek Endüstrisi
    • Kimya Petrol ve Gaz Sanayii
    • Madencilik Sanayii Taş Ocakları ve Agregalar
    • Makina İmalatı
    • Medikal
    • Metal İşleme Takım Tezgahları
    • Nakliye ve Lojistik, İntralojistik
  • Yenilikler
  • Diğer
    • Nedir?
    • Bakım-Onarım
    • Bilim İnsanı
    • Etkinlikler
    • İletişim
Bildirimler
  • AnasayfaAnasayfaAnasayfa
  • DergiDergi
  • TakiplerimTakiplerimTakiplerim
  • BeğenilerBeğenilerBeğeniler
  • KayıtlarKayıtlar
  • GeçmişGeçmiş
  • BlogBlog
Kişileştir
Güncel
WEG, WIN EURASIA 2025’te gücünü ve vizyonunu sergiledi
Ağır yük taşıma uygulamaları için bir başka Megadyne çözümü: Megalinear RPP14 XHP2
Dişsan’ın ağır hizmet tipi redüktörleriyle yüksek güç ve verimlilik
2024’te %3,7 daralan küresel dişli ürünleri pazarı, 2029’a kadar büyüyecek
AEMOT’tan Türkiye’de bir ilk daha: Kalıcı mıknatıslı motor
Dinamik güç aktarımı için esnek ve kompakt bir çözüm: KS Adapter Sistemi
Mayr Güç Aktarım, WIN Eurasia Fuarı 4. Hol 4/E270-2’de sizleri bekliyor
RINGSPANN’den konveyör ve vinç sistemlerine yönelik yeni nesil elektrohidrolik disk frenleri
Güç AktarımGüç Aktarım
Yazı Tipi Yeniden BoyutlandırıcıAa
  • AnasayfaAnasayfaAnasayfa
  • DergiDergi
  • TakiplerimTakiplerimTakiplerim
  • BeğenilerBeğenilerBeğeniler
  • KayıtlarKayıtlar
  • GeçmişGeçmiş
  • BlogBlog
Arama
  • Ürünler
    • Akışkan Gücü
    • Dişliler
    • Dişli Üretim Servisleri
    • Endüstri Özel Kimyasalları
    • Elektrik Motorları
    • Elektronik Sürücüler
    • Frenler ve Kavramalar
    • Güç Aktarım Teknolojileri
    • Kontroller ve Sensörler
    • Redüktörler
    • Robot Teknolojileri
    • Servo Sistemler
    • Sızdırmazlık Teknolojileri
    • Yazılım
    • Zincir ve Zincir Tahrikleri
  • Sektörler
    • Ahşap İşleme
    • Çimento – Beton
    • Demir – Çelik
    • Denizcilik Motorları
    • Enerji
    • Geri Dönüşüm Çevre ve Atık İşleme
    • Gıda ve İçecek Endüstrisi
    • Kimya Petrol ve Gaz Sanayii
    • Madencilik Sanayii Taş Ocakları ve Agregalar
    • Makina İmalatı
    • Medikal
    • Metal İşleme Takım Tezgahları
    • Nakliye ve Lojistik, İntralojistik
  • Yenilikler
  • Diğer
    • Nedir?
    • Bakım-Onarım
    • Bilim İnsanı
    • Etkinlikler
    • İletişim

Popüler Yazılar

Tavsiye edilenler.
WEG, WIN EURASIA 2025’te gücünü ve vizyonunu sergiledi

WEG, WIN EURASIA 2025’te gücünü ve vizyonunu sergiledi

2
Ağır yük taşıma uygulamaları için bir başka Megadyne çözümü: Megalinear RPP14 XHP2

Ağır yük taşıma uygulamaları için bir başka Megadyne çözümü: Megalinear RPP14 XHP2

2
Dişsan’ın ağır hizmet tipi redüktörleriyle yüksek güç ve verimlilik

Dişsan’ın ağır hizmet tipi redüktörleriyle yüksek güç ve verimlilik

1

Sosyal Medya

Bizi takip edin.
5.7kTakipçilerBeğen
4.9kTakipçilerTakip Et
Google NewsTakip Et
2.2kTakipçilerTakip Et
© 2021 Güç Aktarım ve Hareket Kontrol Dergisi. Bir MONETA TANITIM markasıdır.
Güç Aktarım > Blog > Genel > Buharlı makineler
Genel

Buharlı makineler

Güç Aktarım
Son güncelleme: Nisan 19, 2024 11:19 am
By
Güç Aktarım
Yorum yapılmamış
1
Paylaş
7 Min. Okuma
Buharlı makineler
Paylaş

Uzun yıllar boyunca karayolları taşımacılığının temelini oluşturan buharlı makineler zamanla yerini içten yanmalı motorlara bırakmış ve artık günümüzde siyah beyaz fotoğraflar eşliğinde bir nostalji kaynağı olmuştur. Bu yazı serimizde mazide kalmış buharlı makineleri ve gelişim süreçlerini inceleyeceğiz.

İçerik
Denis Papin’in soğuk su püskürtmeli buharlı makinesinin çizimiNewcomen’ın buharlı makinesiJames Watt’ın buharlı makinesiCornish Buharlı LokomotifiRoket Buharlı LokomotifiRoket’in silindir ve buhar vanasının görünümü 

Buharı kullanarak hareket sağlama düşüncesi M.Ö. 100’lü yıllara kadar dayanmaktadır. İskenderiyeli Hero, her iki ucu yarım T şeklinde olan ve açık boruya buhar verildiğinde, buharın püskürdüğünü ve bir dönme gerçekleştiğini gözlemlemiştir. Yani buhar enerjisinin, mekanik enerjiye dönüştüğü ilk çalışma bu şekilde gerçekleşmiştir. Sonrasında atmosfer basıncının gücü anlaşılmaya başlanmış ve hava pompaları icat edilmiştir. Buharlı makinelerin gelişimindeki en önemli dönüm noktası ise Denis Papin’in su buharı ile çalışan bir makine yapması olmuştur.

Hero’nun buhar enerjisini mekanik enerjiye dönüştürdüğü sistem. 1 numaralı bölgede ısınan su buhar haline gelerek 2 numaralı borulardan geçiyor. 3 numaradaki uçlardan püskürme sonucu dönme hareketi gerçekleşiyor.

Papin’in yaptığı makine, piston ve bir ucu kapalı metal tüp olmak üzere iki ana kısımdan oluşuyordu. Pistonun altında bulunan az miktardaki su ısıtılıyor ve buhara dönüştürülüyordu. Buharın etkisiyle piston silindirin kenarına kadar yükseliyor ve durduruluyordu. Silindire soğuk su püskürtülmesi ile buhar yoğunlaşıp sıvı hale geliyor ve kısmi basınç etkisiyle piston aşağıya doğru iniyordu. Bu işlemler sırasında metal tüpteki buhar kazanı, silindir ve yoğunlaştırıcı işlevlerinin birbirinden ayrılması ile buharlı makinelerin gelişimi başlamıştır.

Denis Papin’in soğuk su püskürtmeli buharlı makinesinin çizimi

1725 yılında Thomas Newcomen, buharın sıvı hale gelmesi ile yaratılan kısmi basınç sayesinde atmosferik basınçla slindir içinde bulunan pistonu hareket ettirme düşüncesiyle buhar pompasını geliştirdi. Bu makinenin en belirgin özelliği yalnızca 1 atmosferlik buhar basıncıyla çalışmasıydı. Makinedeki çapraz dirsek kolunun bir ucu çok ağır bir pompaya diğer ucu ise pistona bağlıydı. Çapraz kol dakikada 12 salınım yaparak her iniş ve çıkış hareketinde 45 litre su emiyordu. Pistonun yükselmesi, ağır pompa pistonun aşağıya inmesiyle sağlanıyordu. Buhar kazanından gelen buhar, silindirin içine giriyor ve silindirin içine giren soğuk su buharı yoğunlaştırıyordu. Papin’in makinesinde olduğu gibi bu yoğunlaşma kısmi vakuma neden oluyor ve atmosferik basınç pistonu aşağıya inerken çapraz kolun diğer ucundaki pompa, pistonun yükselmesi ile hareket ediyordu.

Newcomen’ın buharlı makinesi

Başarılı ilk buhar makinesi olma özelliğine sahip Newcomen atmosferik pompası, kömür madeninden su çekmek için kullanılmıştır ve 5,5 beygir gücündedir. Ancak bu makinenin termal verimi çok düşüktü. 1 kg suyu pompalamak için yanmış kömür kullanmak gerekiyordu.

Watt, Newcomen’ın buharlı makinesini verimli hale getirerek büyük bir ilgi görmüştür. Soğuk suyun her enjekte edilişinde silindirin yeniden ısıtılması için kullanılan buhar, makinenin verimini düşürmekteydi. Watt, bu sorunun çözümü için silindiri soğutmaya gerek kalmadan buharı yoğunlaştırmakta aradı.

Watt’ın ilk buharlı makine modelinde buhar, pistonun yukarısından silindire giriyordu. Silindir, üzerinde yalnızca buharın girmesini sağlayan kapaklı bir kutu ile kapatılmıştı. Buhar, atmosferik basınca pistonu aşağıya indirmesi için yardım ediyordu. İlk olarak kömür işletmesinde su pompalamak için kullan4ılan 127 cm silindir çapı olan makine, Newcomen’ın buharlı makinesinden 3 kat daha verimli çalışıyordu.

James Watt’ın buharlı makinesi

1782 yılında Watt, çift hareketli buhar makinesini yaptı. Bu akinede pistonun önce altına sonrada üstüne buhar veriliyor ve böylece piston kolu hem inme hem çıkma hareketleri sırasında güç üretiyordu. Çift hareketli sistem beraberinde buharlı makinelerin demiryollarında kullanılmasındaki ilk kıvılcımı oluşturdu. Böylelikle az verimli ve pahalı yakıt olan kömürün yerini buharlı makineler almaya başladı.

İngiliz Richard Trevithick, Watt’ın buharlı makinesinden sonra daha yüksek basınç ve daha hafif parçalarla daha verimli bir buharlı makine geliştirdi. Cornish lokomotifi adı verilen bu buharlı makinede, giriş vanası kapandığı anda piston, buharın genişlemesiyle hareketini sürdürüyordu. Piston aşağıya inme hareketine başlamadan hemen önce denge vanası pistonun üst kısmına buharın girişine izin vermek için açılıyordu. Yoğunlaştırıcı ile piston altındaki bağlantı sayesinde kısmi bir basınç yaratılıyordu. Kısmi basınç, pistonun aşağıyainmesini sağlarken aynı zamanda makinenin verimini de artırıyordu. Genişleme prensibine dayalı çalışan bu makinede buhar basıncı 3-35 kg/cm2 idi.

Cornish Buharlı Lokomotifi

Buharlı lokomotiflerin gelişmesi ise Trevithick’in 1801 yılında buhar kazanı olan buhar arabası yapmasıyla başlamıştır. Dikey duran bir silindir içeren bu arabanın hareketini pistona bağlı olan mil sağlıyordu. 1520 kg ağırlığında olan bu tasarım saatte 14,5 kn hıza ulaşabiliyordu. Geliştirme çalışmaları sonucunda ilk lokomotifi yapan kişi olarak tarihe geçen Trevithick’in tasarımı saatte 6 km hızla 25 ton yük taşıyabiliyordu.

Her buluşta olduğu gibi buharlı lokomotifler de icatlarından sonra zamanla gelişmeye başlamıştır. Roket adı verilen lokomotif için Stephenson oğluyla birlikte çok tüplü bir buhar kazanı icat etti. Roket, kendisinden sonra gelen modern buharlı lokomotiflerin öncüsü olmuştur. Bu makinelerde kazandaki suyu ısıtmak için yakıt kullanılıyor ve elde edilen buhar enerjiside pistonu hareket ettirmek için kullanılıyordu. Makinedeki vanalardan bazıları yüksek basınçlı buharı içeri almak ve harcanan eksozu dışarı atmak üzere tasarlanmıştı. Pistondaki doğrusal hareketler, tekerlekleri döndürmek için dairesel harekete dönüştürülüyordu.

Roket Buharlı Lokomotifi

Roket’i kendinden önceki buharlı makinelere göre daha ayrıcalıklı kılan özelliği ise özel tasarlanmış buhar kazanlarıydı. İlk buharlı makinelerde buhar kazanı alttan ateşle ısıtılarak buhar elde ediliyordu ancak bu yöntem çok verimsizdi. Stephenson ve oğlunun tasarladığı kazanda ise ayrı bir ateş kazanında yakıtın yanması ile elde edilen duman rendeden geçerek buhar kazanının tüplerine çekiliyor ve bu sıcak duman sayesinde buhar kazanında buhar elde ediliyordu.

Roket’in silindir ve buhar vanasının görünümü 

Buharlı lokomotiflerin sonrasında ise gelişen malzeme teknolojisi ve alternatif yakıtlar sayesinde dizel motorlu lokomotifler egemenliği eline almıştır. Özellikle 20. yy ortalırından itibarende gürültüsüz, ekonomik ve çevre dostu olmaları nedeniyle elektrikli lokomotifler kullanılmaya başlanmıştı.

Eğer klasik çevrimiçi oyunların dijital dünyaya uyum sürecini takip ediyorsanız, jogo da roleta online gratis hakkında daha fazla bilgi edinmek ilginizi çekebilir. Bu oyun, tarihin tozlu sayfalarını geride bırakıp modern dijital dünyaya geçiş yapıyor ve evden çıkmadan, her yerde ve her zaman eğlenceli ve heyecan verici bir deneyim sunuyor.

Yazar:Burak KESAYAK /ElektrikPort

ETİKETLER:basınçbuharlı makinaulaşım
Yazarı Paylaş
Facebook Whatsapp Whatsapp LinkedIn E-Posta Bağlantıyı Kopyala Yazdır
Bu makaleyi nasıl buldunuz?
Sevdim1
Mutlu0
Şaşkın0
Utandır0
Üzgün0
ByGüç Aktarım
Takip et:
Güç Aktarım ve Hareket Kontrol, sektördeki mühendislerin bilgi güncellemelerine destek olmak amacıyla medya hizmetleri sunmaktadır. En son teknolojik gelişmeleri ve en iyi uygulamaları sunarak, mühendislerin bilgi birikimlerini güncellemelerine ve becerilerini geliştirmelerine yardımcı olmaktadır. Firma, endüstriyel otomasyon ve hareket kontrolü alanında medya hizmetleri sunan öncü bir konumdadır.
Yorum yapılmamış Yorum yapılmamış

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bizi Sosyal Medyada Bulun

FacebookBeğen
XTakip Et
InstagramTakip Et
YoutubeAbone Ol
Google NewsTakip Et
LinkedInTakip Et
e-bültene abone ol!
En yeni yazılarımıza anında ulaşmak için bültenimize abone olun!

    Son Eklenenler

    • WEG, WIN EURASIA 2025’te gücünü ve vizyonunu sergiledi
    • Ağır yük taşıma uygulamaları için bir başka Megadyne çözümü: Megalinear RPP14 XHP2
    • Dişsan’ın ağır hizmet tipi redüktörleriyle yüksek güç ve verimlilik
    • 2024’te %3,7 daralan küresel dişli ürünleri pazarı, 2029’a kadar büyüyecek
    • AEMOT’tan Türkiye’de bir ilk daha: Kalıcı mıknatıslı motor

    Benzer Yazılar

    Okuduğunuz yazılara benzeyen diğer güncel yazılar...
    Genel

    CoroCut QD – Tak çıkar kesme sıvısı beslemesi ile güvenli kesme

    Genel

    İhracatçıların en iyileri ödüllendirildi

    Genel

    UNITED GRINDING, devrim niteliğindeki yeni teknolojilerini GrindingHub 2022’de sergiliyor

    Genel

    Borusan Makina ve Güç Sistemleri mermer sektörüne “Işık” tutuyor

    Genel

    ABB’nin VEKMAR ziyareti

    1
    Genel

    Siemens Sinamics V20

    Genel

    Vinç güvenilirlik incelemesi – yük kaldırma ekipmanlarının geniş kapsamlı bir analizi

    Genel

    Bosch Rexroth Türkiye Ortadoğu’da 15 ülkenin merkezi oldu

    Daha Fazla Göster

    E-bültenimize Katılın ve Endüstriyel Dünyada Öncü Bilgilere Sahip Olun!

    Tasarım mühendisleri ve endüstri profesyonelleri için hazırlanan özel içeriklere erişmek için şimdi e-bültenimize katılın! En yeni dişli, rulman, motor ve redüktör teknolojileriyle ilgili güncel bilgilere erişmek ve sektördeki gelişmelerden haberdar olmak için hemen kayıt olun. Makine imalatı, endüstriyel otomasyon ve yenilikçi ürünlerle ilgili en son haberleri kaçırmayın. Kaydolun ve sektörde öne çıkan bilgilere erişin!

    © 2021 Güç Aktarım ve Hareket Kontrol Dergisi. Bir MONETA TANITIM markasıdır.

    Tekrar hoşgeldiniz!

    hesabınıza giriş yapın

    Username or Email Address
    Password

    Şifrenizi mi unuttunuz?